CÁC TRIỆU CHỨNG LIÊN QUAN ĐẾN VÚ
Các triệu chứng liên quan đến vú (ví dụ, có khối u, tiết dịch núm vú, đau) là phổ biến, chiếm > 15% triệu lượt khám bác sĩ/ năm. Mặc dù > 90% các triệu chứng có nguyên nhân lành tính, tuy nhiên ung thư vú luôn là một mối quan tâm. Vì ung thư vú thường gặp và có thể có các triệu chứng giống như u vú lành tính cho nên các triệu chứng và xét nghiệm là để chắc chắn loại trừ hay chẩn đoán xác định ung thư.
Tiền sử:
Các triệu chứng gồm:
- Sự hiện diện và loại đau hoặc tiết dịch và thời gian có các triệu chứng
- Mối liên quan giữa triệu chứng với kinh nguyệt và mang thai
- Sự hiện diện của những thay đổi trên da
- Sử dụng liệu pháp hormone
- Tiền sử bản thân và gia đình về ung thư vú
- Ngày và kết quả chụp X-quang lần cuối trước đó.
Khám vú
Vú được kiểm tra về tình trạng không đối xứng (phồng lên, đường viền không đều), bất thường ở núm vú (lộn ngược, thụt vào trong, tiết dịch, đóng vảy) và những thay đổi trên da (lõm, thụt, phù, ban đỏ, đóng vảy, loét) . Khác biệt giữa hai bên vú là điều bình thường phổ biến.
Khám bệnh nhân ở nhiều vị trí có thể giúp phát hiện những bất thường.
Tư thế bệnh nhân có thể ngồi hoặc đứng (A) với hai cánh tay thả lỏng sát người hoặc (B) với cánh tay giơ lên và ép vào nhau ở phía trước trán, co lại để căng các cơ ngực. € một tay hỗ trợ đặt vào vùng nách để thả lỏng các cơ ngực. (F) Bệnh nhân nằm ngửa, kê gối dưới bả vai còn tay thì giơ lên trên đầu để khám vú cùng bên. (G) khám vú theo hình nan hoa từ núm vú ra ngoài.
Vú nên được khám bằng mặt trong các ngón tay thứ 2, thứ 3 và thứ 4 và di chuyển đối xứng theo hình tròn nhỏ từ núm vú ra ngoài. Cần lưu ý vị trí và kích thước chính xác (đó bằng thước) của bất kì điểm bất thường nào.
Các dấu hiệu cảnh báo
- Một khối u hoặc một chỗ dầy lên khác biệt so với mô vú khác
- Một khối u dính vào da hoặc ngực
- Một khối dai dẳng
- Vú sưng lên liên túc
- Da vỏ cam sành (hố, nhăn, đỏ, dầy, hoặc nhăn da)
- Phần da quanh núm vú đóng vẩy
- Thay đổi hình dạng của vú
- Những thay đổi của núm vú (tụt vào trong)
- Tiết dịch núm vú một bên và đặc biệt là dịch máu
Xét nghiệm
Chẩn đoán hình ảnh được dùng để:
- Sàng lọc: ở các phụ nữ không có triệu chứng để phát hiện ung thư vú sớm
- Chẩn đoán: đánh giá bất thường về vú (ví dụ: khối u, tiết dịch vú).
Chẩn đoán phim chụp tuyến vú được sử dụng để:
- Đánh giá khối bất thường, sự đau đớn và tiết dịch
- Xác định kích thước và vị trí tổn thương, cung cấp các hình ảnh các mô xung quanh và các hạch bạch huyết
- Hướng dẫn sinh thiết
- Sau phẫu thuật, kiểm tra sự tái phát.
Siêu âm vú có thể sử dụng:
- Hình ảnh ban đầu của bất thường vú được phát hiện ở phụ nữ < 30 tuổi
- Xác định các hạch nách bất thường cần sinh thiết
- Đánh giá những bất thường được phát hiện bởi MRI hoặc chụp Xquang tuyến vú.
- Hướng dẫn chọc kim sinh thiết vào mô vú bất thường.
MRI có thể được chỉ định khi:
- Chẩn đóan bất thường ở vú
- Trước phẫu thuật, xác định chính xác ksich thước khối u, mức độ liên quan đến thành ngực và số lượng khối u, đặc biệt những phụ nữ có mô vú dầy.
- Xác định các hạch bạch huyết ở nách.
Nếu bạn gặp thắc mắc các vấn đề về bệnh lý tuyến vú, hãy liên hệ với BS Phan Thịnh theo số đt 0822622108 hoặc 0901651108 để được thăm khám và tư vấn về bệnh.
Tài liệu tham khảo
- 1. The American College of Obstetricians and Gynecologists: Practice bulletin no. 179: Breast cancer screening. Obstet Gynecol 130 (1), 241–243, 2017.
