PHÂN LOẠI BIRADS TRONG SIÊU ÂM VÚ
Nang và nhân xơ tuyến vú là bệnh lý thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là trong độ tuổi từ 30-50 và có xu hướng mất đi sau mạn kinh. Để đánh giá tình trạng nang tuyến vú lành tính hay ác tính bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm cận lâm sàng siêu âm vú, từ đó đưa ra nhận định và phác đồ điều trị hợp lý.
- Phân loại Birads trong siêu âm tuyến vú là gì?
Phân loại Birads được đưa ra bởi Hiệp hội điện quang Mỹ (ACR) nhằm chuẩn hóa việc chẩn đoán, tiên lượng nguy cơ ác tính cũng như thái độ xử trí thích hợp đối với các trường hợp siêu âm tuyến vú. Siêu âm vú sau khi chụp X-quang rất cần thiết đối với phụ nữ (đặc biệt ở người trẻ) nhằm tránh bỏ sót các trường hợp tổn thương không vi vôi hóa trên nền vú đặc. Đây cũng là phương pháp an toàn khi không sử dụng tia X, có thể sử dụng rộng rãi với người trẻ, trẻ em và phụ nữ mang thai những vấn đề đặc biệt hữu ích vì cho thông tin về giải phẫu tốt hơn.
Để phân loại Birads cần dựa vào các dấu hiệu lành tính và ác tính được gợi ý qua các đặc điểm sau:
- Dấu hiệu gợi ý lành tính
- Hình bầu dục
- Chiều hướng song song
- Đường bờ rõ ràng
- Thương tổn giới hạn mặt ngăn cách rõ và mỏng với mô lành kế cận
- Cấu trúc hồi âm: hồi âm trống (nang), hồi âm dày, thay đổi phía sau (tăng âm) và vôi hóa.
- Dấu hiệu gợi ý ác tính
- Hình dáng không đều hoặc tròn
- Chiều hướng không song song
- Đường bờ không rõ, có tua gai, gập góc hoặc đa cung nhỏ
- Giới hạn tổn thương có viền âm dày
- Cấu trúc hồi âm rất kém hoặc hỗn hợp
- Thay đổi phía sau tạo bóng lưng
- Vôi hóa
- Siêu âm Doppler thấy tăng tưới máu u
- Hạch di căn có đường kính ngắn trên 1cm, dày vỏ hạch trên 3mm, mất rốn hạch, tưới máu ngoài rốn hạch, bờ đa cung.
- Bảng phân loại Birads trong siêu âm vú
Bảng phân loại gồm có 7 mức độ từ 0-6 tương ứng với hình ảnh siêu âm đi từ lành tính đến ác tính trong siêu âm tuyến vú:
- Birads – 0: hình ảnh chưa hoàn thiện, cần đánh giá thêm
- Birads – 1: tổ chức tuyến vú bình thường
- Nang tuyến vú Birads – 2: nang tuyến vú lành tính (nang điển hình, nốt hồi âm dầy)
- Nang tuyến vú Birads – 3: nốt tổn thương có thể lành tính (u sợi tuyến)
- Nang tuyến vú Birads – 4: nghi ngờ ác tính nên cần phải sinh thiết, trong đó chia làm 3 mức độ: 4A; mức độ nghi ngờ thấp, 4B: mức độ nghi ngờ trung gian, 4C: mức độ nghi ngờ vừa phải.
- Nang tuyến vú Birads – 5: rất gợi ý ác tính, cần sinh thiết ngay.
- Nang tuyến vú Birads – 6: ác tính đã biết qua giải phẫu bệnh, tiếp tục điều trị
Các trường hợp u nang tuyến vú Birads 1-2 thường là lành tính nhưng người bệnh nên theo dõi và tầm soát ung thư vú định kỳ hằng năm. Nếu được chẩn đoán Birads – 3 khả năng ác tính chỉ khoảng 2% nhưng cũng cần tầm soát ung thư mỗi 6 tháng. Tỷ lệ ung thư đối với Birads – 4 lên đến 23-34% cần phải làm sinh thiết để chẩn đoán bệnh. Trường hợp Birads – 5 tỷ lệ ác tính đã lên đến 95% và Birads – 6 là khi đã xác định chắc chắn ung thư vú.
- Đối tượng nào nên tầm soát ung thư vú hằng năm?
Nhóm phụ nữ cần kiểm tra định kỳ hàng năm đối với ung thư vú gồm có:
- Phụ nữ trên 40 tuổi hoặc phụ nữ có kinh sớm (<12 tuổi) hoặc mạn kinh muộn (55 tuổi)
- Tiền sử gia đình có phụ nữ trẻ bị ung thư vú
- Môi trường sinh sống và hoạt động thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại (hóa chất, phóng xạ)
- Tự khám vú phát hiện u cục, bất thường.
- Phụ nữ hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, béo phì
- Phụ nữ dùng thuốc tránh thai, ức chế hoc-môn
Để hạn chế tình trạng ung thư vú, phụ nữ cũng nên sinh con sớm, đồng thời cho con bú đều đặn. Phụ nữ ở mọi lứa tuổi nên duy trì lối sống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và duy trì cân nặng hợp lý.
Ung thư vú là bệnh ung thư phổ biến ở nữ giới. Bệnh có thể được chẩn đoán nhờ các phương pháp chẩn đoán, xét nghiệm. Theo đõ, nếu bệnh ung thư vú có thể được phát hiện sớm thì việc điều trị sẽ đem lại tiên lượng tốt cho người bệnh. Do đó với các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh cần sớm tầm soát ung thư vú định kỳ để nâng cao cơ hội điều trị bệnh.
Tại phòng khám ung bướu Phan Thịnh do bác sĩ Phan Xuân Minh Thịnh phụ trách có chuyên môn cao về các bệnh lý ung bướu, trải qua đào tạo liên tục và có thể đưa ra giải pháp cho các vấn đề về bệnh lý tuyến vú. Liên hệ ngay với số điện thoại 0901651108 hoặc 0822622108 để sớm được giải đáp thắc mắc.
